نامه امام (ع) به اشعث بن قیس فرماندار آذربایجان:
فرمانداری برای تو، وسیله آب و نان نیست، بلکه امانتی در گردن توست، و تو، تحت امر مافوق خود هستی. و حق نداری درباره رعیت استبداد به خرج دهی، و نه به کار عظیمی اقدام کنی، مگر اطمینان داشته باشی که از عهده‌اش بر می آیی، اموال خدا، در اختیار توست، و تو، یکی از خزانه داران [بر] آن هستی که آن را به من تسلیم کنی، و من امیدوارم [ بدرستی اقدام کنی تا ] برای تو فرمانروای بدی نباشم، والسلام.
و من کتاب له ع إلی أشعث بن قیس عامل أذربیجان:
... و أن عملک لیس بطعمة / و لکنه فى عنقک أمانة / و أنت مسترعى لمن فوقک، / لیس لک أن تفتات فى رعیة / و لا تخاطر الا بوثیقة / و فى یدیک مال من مال الله عزّوجلّ / و انت من خزّانه [علیه] حتى تسلّمه ألىّ / ولعلّى ان لا اکون شرّ وُلاتک لک [ان استقمت ولاقوة الا بالله] / والسّلام.
نهج البلاغه نامه 5 ص 570 [ترجمه مکارم]
إحقاق الحق و إزهاق الباطل ج 32 ص 221
تمام نهج البلاغه نامه 27 ص 624 [ متن نامه ]
شرح نهج البلاغة[ابن ابی الحدید]ج 14ص 33
نامه حضرت امیر(ع) به اشعث بن قیس
1_حکومت و ریاست و مسئولیت
وسیله بخور بخور [و اظهار منم منم و اعمال قدرت دلبخواه] نیست.
2_بلکه امانتی [سنگین] بر گردن توست
[که باید به خداوند و امام المسلمین و مردم مسلمان پاسخگو باشی]
3_و تو تحت امر ما فوق خود هستی [پس اندازه ی خود را بشناس]
[و نمی توانی سرخود هر کاری که خود صلاح بدانی انجام بدهی]
4_ تو حق نداری نسبت به رعیت [و مردم] استبداد رای بخرج دهی
5_و نباید به [موضوعی حیاتی و] کار مهمی اقدام کنی
الا این که مطمئن باشی که می توانی آن را به درستی انجام بدهی.
6_و آنچه از اموال و امکانات نزد توست امانت الهی است
و تو امانت دار این خزانه ای، تا زمانی که آن را به من تحویل دهی.
7_و من امیدوارم تو به درستی اقدام کنی
تا مجبور نشوم که برخورد تندی با تو داشته باشم. والسلام.
شرح بیشتر از نامه پنجم نهج البلاغه [ اینجا ]
برکناری اشعث از ریاست دو قبیله کنده و ربیعه
و اعتراض و اختلاف در سپاه امیرالمومنین قبل شروع صفین [ اینجا ]
نقش اشعث در حکمیت تلخ تاریخ و کثرت طرفداران او [ اینجا ]
سیر کلی زندگی اشعث قبل از بعثت و سپس ارتداد
و نقش او در همکاری با ابن ملجم در شهادت مولا
و نقش دختر جعده او در شهادت امام مجتبی (ع)
و نقش پسر او محمد در کربلا و ظلم عجیب به سیدالشهدا (ع) [ اینجا ]
#امام #شهادت #امیرالمومنین #والی #اشعث
